ระบบตัวเลข (Number System)

ระบบตัวเลขที่เราได้ใช้กันมาตลอดและคุ้นเคยกันดี  จะประกอบด้วยตัวเลขทั้งหมด 10 ตัวด้วยกัน คือ  เลข 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9  เป็นระบบการนับที่มนุษย์เราได้ใช้ในการสื่อสาร  ใช้บอกขนาด  ปริมาณ  ทำให้สามารถเข้าใจตรงกันในการสื่อความหมาย  ซึ่งระบบตัวเลขนี้คือ
เลขฐานสิบนั่นเอง

ด้วยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี  โดยเฉพาะคอมพิวเตอร์  ซึ่งหลักการทำงานของคอมพิวเตอร์นั้น  จะมีลักษณะการทำงาน
เป็นระบบดิจิตอล  คือ ระบบที่ทำงานด้วยแรงดันไฟฟ้าสองระดับ  เนื่องจากระบบดิจิตอลทำงานโดยอาศัยแรงดันไฟฟ้าสองระดับ  เราจึงสามารถใช้ระบบเลขฐานสอง (เลข 0 กับ เลข 1)  แทนแรงดันไฟฟ้าสองระดับนั้น  ดังนั้นเราจึงกล่าวได้ว่าคอมพิวเตอร์ที่สร้างด้วยวงจรอิเล็กทรอนิกส์ระบบดิจิตอล  ทำงานด้วยระบบเลขฐานสอง  นั่นคือคอมพิวเตอร์จะใช้เพียงเลข 0 กับเลข 1 เท่านั้นในการทำงาน

แต่เนื่องจากคอมพิวเตอร์จะต้องคำนวณเลขที่มีค่ามากหรือต้องจัดการกับข้อมูลจำนวนมาก ๆ เลขฐานสองที่ใช้นั้นจึงมีจำนวนหลักมากด้วย  จำนวนหลักของเลขฐานสองนี่เองที่เราเรียกว่า บิต (Bit : binary digit)  เช่น เลขฐานสองที่ใช้เป็นรหัสแทนตัวอักษรต่างๆ บนแป้นพิมพ์ของคอมพิวเตอร์นั้นเป็นเลขฐานสองขนาด 8 บิต  คือ มี 8 หลัก  เช่น ตัวอักษร A แทนด้วย 0100 0001 อักษร Z แทนด้วย 0101 1010 เป็นต้น

จากเลขฐานสองจำนวนหลายๆ หลัก  ทำให้การสื่อความหมายเกิดความสับสน  ดังนั้นการใช้เลขฐานสองเพียงอย่างเดียวจึงเป็นไปได้ยาก  จึงจำเป็นที่จะต้องใช้ระบบเลขฐานอื่นๆ  ซึ่งมีความสะดวกในการสื่อความหมายและจะต้องมีความสะดวกในการแปลงค่ากับเลขฐานสอง  ระบบเลขฐานที่เรานิยมนำมาใช้  คือระบบเลขฐานแปดและระบบเลขฐานสิบหกนั่นเอง

ระบบตัวเลขแต่ละระบบมีจำนวนตัวเลขที่ใช้เหมือนกับชื่อของระบบตัวเลขนั้นและมีฐาน (base) ของจำนวนเลขตามชื่อของมันด้วย เช่น  ระบบตัวเลขทางพีชคณิตที่นิยมใช้ในระบบดิจิตอลมีอยู่ 4 ระบบ คือ

ระบบเลขฐานสิบ (Decimal Number System) มีเลขฐานเป็น 10 นั่นคือ ใช้สัญลักษณ์หรือหลักที่แตกต่างกันเท่ากับ 10 ในการแสดงค่าของตัวเลขระบบเลขฐานสิบ  ประกอบด้วยเลข 10 ตัว คือ  0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9  ซึ่งเลขฐาน 10 เป็นเลขฐานที่มนุษย์ทั่วไปสามารถเข้าใจได้ง่ายมากที่สุด เพราะว่าเป็นตัวเลขที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน
ระบบเลขฐานสอง (Binary Number System ) มีเลขฐานเป็น 2 นั่นคือ ใช้สัญลักษณ์หรือหลักที่แตกต่างกันเท่ากับ 2 ในการแสดงค่าของตัวเลข ระบบเลขฐานสอง ประกอบด้วยเลข 2 ตัว คือ 0 และ เป็นเลขที่นิยมใช้กับคอมพิวเตอร์ในการประมวลผลการทำงาน การเก็บข้อมูล หรือโปรแกรมที่เกี่ยวข้องกับสถานะทางไฟฟ้า
ระบบเลขฐานแปด (Octal Number System) มีเลขฐานเป็น 8 นั่นคือ ใช้สัญลักษณ์หรือหลักที่แตกต่างกันเท่ากับ 8 ในการแสดงค่าของตัวเลขระบบเลขฐานแปด ประกอบด้วยเลข 8 ตัว คือ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
ระบบเลขฐานสิบหก (Hexadecimal Number System) มีเลขฐานเป็น 16 นั่นคือ ใช้สัญลักษณ์หรือหลักที่แตกต่างกันเท่ากับ 16  ในการแสดงค่าของตัวเลขระบบเลขฐานสิบหก ประกอบด้วยเลข 16 ตัว คือ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F   เมื่อ A = 10, B = 11,  C = 12, D = 13,  E = 14,  F = 15

เลขฐานสิบ
เลขฐานสอง
เลขฐานแปด
เลขฐานสิบหก
0
0
0
0
1
1
1
1
2
10
2
2
3
11
3
3
4
100
4
4
5
101
5
5
6
110
6
6
7
111
7
7
8
1000
10
8
9
1001
11
9
10
1010
12
A
11
1011
13
B
12
1100
14
C
13
1101
15
D
14
1110
16
E
15
1111
17
F
16
10000
20
10
17
10001
21
11

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น